WAAROM IS TINT BELANGRIJK?

In de inleiding wordt het antwoord op deze vraag al min of meer gegeven; tint en hygiëne gaan hand in hand. Tint is meer dan de witheid van een artikel. Een slechte tint kan ontstaan als gevolg van:

• slecht wassen; de vlekken worden onvoldoende verwijderd
• slecht spoelen; losgemaakt vuil slaat in kleine deeltjes terug op het artikel (redispositie, grauwsluier)
• aanverving of verkleuring

Alleen de laatste heeft geen effect op de hygiëne en is alleen minder fraai en daardoor ongewenst. De eerste twee oorzaken kunnen wel degelijk leiden tot een slecht hygiënisch resultaat. Vuilverwijdering is een eerste vereiste voor een beheerste hygiëne!

Uiteraard is de tint een kwaliteitsaspect dat direct door de klant (al dan niet subjectief) zal worden waargenomen. Een wasserij die kwaliteit wil uitstralen zal dan ook voor een goede tint moeten zorgen.

DE TINTMETING

Door het belang van de tint is het noodzakelijk de meting zo goed mogelijk uit te voeren. Deze meting kan in de praktijk door vele factoren worden beïnvloed. Er moet altijd worden gestreefd naar een zo gestandaardiseerd mogelijke uitvoering van de meting.

De factoren zijn samen te vatten onder de volgende indeling:

• de nauwkeurigheid van meting zelf (door verschillen tussen de meters, kalibratie)
• de toepassing van de meettechniek, omgang met de meetapparatuur
• variaties in de artikelen

Alle meetapparatuur is binnen bepaalde grenzen nauwkeurig. Deze nauwkeurigheid kan verder worden vergroot door een juiste toepassing van de juiste meettechniek.

Om een beeld te geven van invloedsfactoren op de tint in relatie tot een artikel zal in het kort een opsomming worden gegeven:

De representativiteit van de steekproef is een belangrijk aspect dat vaak onderbelicht wordt. Het is onmogelijk door meting van 10 of 20 stuks op een partij van 10-duizenden stuks een statistisch verantwoorde uitspraak te verkrijgen. Alleen al hierdoor zullen variaties in het gemeten gemiddelde en de spreiding ontstaan.

Afhankelijk van de resultaten in relatie tot de normstelling worden de verschillen wel of niet in de praktijk opgemerkt.

In de praktijk kan gemiddeld aan de Certex normstelling worden voldaan terwijl deze gemiddelde waarde is opgebouwd uit extreem hoge en extreem lage waarden. Het kan zelfs zo zijn dat 70% van de gecontroleerde exemplaren van het betreffende artikel voldoet aan de minimum waarde. In deze situatie kan een klant klagen omdat de verschillen in tint direct visueel waarneembaar zijn.

Niet alle genoemde factoren spelen in de praktijk een even grote rol. Als een lijstje wordt gemaakt van belangrijkste aandachtspunten, dan bestaat dit uit het volgende:

• juistheid steekproef
• juiste meetplaats op het artikel
• juiste meetprocedure

Bij een goede tintmeting is het dus vooral belangrijk aan deze drie aandachtspunten zorg te besteden.

Bij een minder goede tint wordt bij meerdere metingen op hetzelfde artikel vaak een grotere standaardafwijking in de resultaten vastgesteld. Frequenter meten is dan noodzakelijk om een goed beeld van de gemiddelde tint te verkrijgen.

DE TINT VOLDOET NIET AAN DE GRENSWAARDEN, HOE KAN DIT?

De meest bekende factoren waarbij de tint in de loop van de tijd lager is geworden kan worden gezocht in één of meer combinaties van:

• lager waterverbruik
• kortere processen
• lagere hoofdwastemperatuur
• lagere wasmiddeldosering
• kleurafloop/aanverving

Gebruik van retourwater afkomstig van relatief vuil wasgoed (washandjes, incontinentiewasgoed) zal eveneens van invloed zijn op de tint.

Door meer recycling is er ook meer kans op het dieper in de vezel dringen van kleinere vuildeeltjes. Deze kleinere vuildeeltjes kunnen ontstaan door het langer aanwezig zijn van het vuil in het wasproces en daardoor wordt de kans op het fijner malen van dit vuil vergroot.

Onder de prijsdruk wordt er minder wasmiddel gedoseerd, waardoor de kans op vergrauwing zal toenemen. Ook zouden de hardheidsbestanddelen uit het wasgoed (theedoeken, baddoeken) bij lagere wasmiddeldoseringen een grotere negatieve rol kunnen gaan spelen.

Meewassen van gekleurd textiel en/of textiel met gekleurde delen kan van invloed zijn op de tint, de invloed ervan wordt versterkt naarmate meer recycling van het water wordt toegepast.

Onder invloed van de genoemde oorzaken ontstaat in de praktijk een lagere tint. Dit heeft de nodige gevolgen voor de tintmeting zelf en de verkregen meetwaarden, zoals reeds eerder werd beschreven.

Om een indruk te geven van deze gevolgen zal een toelichting worden gegeven aan de hand van een situatie die in de praktijk tegenwoordig veel wordt aangetroffen.

In de wasserij van deze situatie lagen de in het verleden gemeten tintwaarden van 90-91% ruim boven de minimaal vereiste reflectiewaarde van 88%. Door invoering van waterbesparende maatregelen en andere aanpassingen van het wasproces is de tint nu gezakt tot rond de grenswaarde.

- gevolg 1

Als in de beschreven situatie door een storing of verandering in het proces de tint slechter wordt liggen de resultaten direct onder de grenswaarde en wordt niet meer aan de eisen voldaan. In de oude situatie was er nog sprake van een marge voordat niet meer aan de eisen werd voldaan.

- gevolg 2

Doordat het gemiddelde nu op de grenswaarde ligt zullen de metingen deels boven en deels onder deze waarde liggen. Een streekproef kan dus zeer wisselende resultaten laten zien qua percentage van de artikelen dat aan de norm voldoet. Bovendien blijkt in de praktijk dat als gevolg van de lagere waarde veelal ook een grotere spreiding te zien is. Dit versterkt dit probleem. Vaak denkt men door de wisselende uitslagen dat er fouten zijn gemaakt tijdens het meten of dat de meetapparatuur niet goed is. De steekproef wordt in deze situatie veel belangrijker, deze moet zorgvuldiger worden uitgevoerd en bij voorkeur moet een groter aantal artikelen worden gemeten.

INTERPRETATIE VAN DE MEETWAARDEN

Bij een tintmeting is naast het steeds volgen van dezelfde procedure ook de interpretatie van de gegevens minstens zo belangrijk. Om de gegevens goed te interpreteren zijn de volgende gegevens noodzakelijk:

• gemiddelde en spreiding van de individuele meting
• gemiddelde en spreiding van de meetseries over een langere periode

Dit laatste kan bijvoorbeeld door berekening van een voortschrijdend gemiddelde. Door voortschrijdende gemiddelden uit te rekenen over de laatste 6 maanden, laatste jaar en laatste twee of drie jaar kan beter een trend worden ontdekt.

Een grafische weergave kan eveneens een goede ondersteuning geven bij de presentatie van de tintgegevens. Hierbij kan visueel snel een indruk wordt verkregen van de tint en het eventuele verloop ervan.

Het is alleen zinvol de interpretatie van de gegevens op een goede manier aan te pakken bij een voldoende hoge meetfrequentie. Een maandelijkse meting is hierbij het uiterste minimum!

Conclusies trekken uit een individuele meting is dan ook zelden nuttig. De analyse en interpretatie van de meetwaarden is belangrijker dan de resultaten van een individuele meting zelf.

MEER INFORMATIE